Inmiddels is de eerste hub (biogasnetwerk) door de energie coöperatie IJskoud gerealiseerd en in bedrijf. Het initiatief voor dit project is destijds door Stichting Duurzaam Noord Deurningen genomen. Dit heeft er toe geleid dat we in Noord Deurningen inmiddels energieneutraal zijn.
De stichting heeft echter niet stilgezeten en heeft een nieuw project opgepakt. Zoals iedereen weet moeten we in 2050 zoveel mogelijk van het aardgas af. Dit betekent dat er een alternatief moet worden gezocht voor het verwarmen van onze woningen. Vanwege het feit dat er in de nabij omgeving biogas beschikbaar is, is het idee geboren om een pilot uit te voeren waarbij in eerste instantie de kerk, de school en het Kulturhus worden verwarmd met biogas. Om de toepassing voor particulier gebruik te kunnen demonstreren was het idee om bewoners aan de kanaalweg de mogelijkheid te geven om aan deze pilot test mee te kunnen doen.
We hebben dit idee voorgelegd bij het RVO. Het RVO was zeer enthousiast maar adviseerde eerst een haalbaarheidsonderzoek te gaan uitvoeren om de verschillende alternatieven voor verwarming van de woningen in Noord Deurningen te onderzoeken.
We hebben het geld voor dit haalbaarheidsonderzoek bij elkaar dankzij, Interreg, (euregio) gemeente Dinkelland, Rabobank en Provincie Overijssel. En met het geld is een partij geselecteerd die het haalbaarheidsonderzoek heeft uitgevoerd: E-kwadraat. Onderzoeksvraag was hierbij: ‘In hoeverre is het gebruik van biogas en groengas haalbaar en betaalbaar voor het verwarmen van de gebouwde omgeving van Noord-Deurningen en wat betekent dat voor de levering aan huishoudens?’
In het rapport zijn drie toekomstscenario’s voor het verwarmen van de gebouwde omgeving van Noord Deurningen opgesteld:
1. Het opwekken van biogas en dit leveren in de vorm van warmte aan huishoudens. Het overschot
zal worden afgenomen door bedrijven of moet worden gebufferd in het biogasnetwerk
(afgekoppeld aardgasnetwerk).
2. Het opwekken van biogas (decentraal) en dit bij een centrale locatie opwaarderen naar groen gas.
3. Het opwekken van biogas (decentraal) en dit leveren in de vorm van warmte aan huishoudens. Het overschot wordt op een centrale locatie opgewaardeerd naar groen gas en ingevoed op het aardgasnetwerk.
Voor deze drie scenario’s is een businesscase opgesteld en hieruit blijkt dat de toekomstscenario’s op dit moment opzichzelfstaand nog niet financieel haalbaar zijn. De financiële haalbaarheid is berekend op basis van gegevens van Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Daarnaast worden gasleveranciers verplicht om een aandeel van groen gas bij te mengen in het gasnetwerk. Dit aandeel loopt op naar 20% in 2030. Dit staat los van de ambities in Noord Deurningen.
Op dit moment is nog sprake van een aparte energiewet en een aparte gaswet (1998). Het is de bedoeling om deze wetten samen te voegen tot één nieuwe integrale energiewet. De samenstelling van groen gas valt onder de gaswet en dient te voldoen aan diens specificaties. Biogas en groengas zijn fiscaal gezien wel gelijk aan elkaar en vallen onder dezelfde belastingregels. De prijs voor warmte is (nu nog) gekoppeld aan de aardgasprijs. Als de prijs van aardgas stijgt dan daalt het aandeel SDE++ subsidie net zo hard. Pas wanneer de aardgasprijs langdurig hoger is dan het correctiebedrag voor de SDE++ subsidie, dan worden de inkomsten groter. De aardgasprijs en de SDE++ subsidie zijn parameters in de businesscase die niet beïnvloedbaar zijn. Vanuit de SDE++ subsidie worden wel meer inkomsten verkregen bij het direct leveren van warmte uit biogas, dan het leveren van groen gas. Dit is financieel aantrekkelijk voor de producent/leverancier van biogas. Kijkend naar alle factoren concluderen wij dat scenario 2 voor Noord-Deurningen de grootste kans van slagen heeft. Een biogasnetwerk kent veel onzekerheden evenals de zekerheid van beschikbaarheid van biogasketels en de lange termijn onderhoudbaarheid ervan. Ook biedt dit scenario de mogelijkheid om het aandeel van duurzaam gas in het systeem stapsgewijs te laten meegroeien. Om die reden adviseren wij
stichting duurzaam Noord-Deurningen om scenario 2 verder uit te werken.
Aangezien scenario 2 op basis van de huidige berekeningen nog geen rendabele businesscase heeft is het van belang om te kijken naar de wijze waarop de businesscase beïnvloed kan worden. Enerzijds kan het leveren van warmte aan de gebouwde omgeving volstaan met minder dan 16 boeren die biogas produceren. De gebouwde omgeving van Noord-Deurningen heeft een warmtevraag van 9.077 GJ per jaar. Dit resulteert in een vermogen van 1.124 kW. De productie vanuit 16 vergisters is drie keer zoveel als het gestelde vermogen voor het verwarmen van de gebouwde omgeving van Noord-Deurningen. Dit betekent dat 6 van 16 boeren benodigd zijn om voldoende biogas/groen gas te produceren voor het verwarmen van gebouwde omgeving van Noord-Deurningen. Als de producenten/leveranciers worden benut die dichtbij de dorpskern zijn gelokaliseerd, kunnen ook de kosten voor het netwerk (header) geminimaliseerd worden. Voor het geadviseerde scenario (2) betekent dit een verlies van € 430.000 na 12 jaar (subsidie periode). Hierbij is het van belang om rekening te houden met het feit dat het gasnet en de installaties een langere levensduur hebben dan 12 jaar. In de investeringskosten kan geschoven worden, waardoor de businesscase van het systeem aanzienlijk interessanter wordt.
Op 19 oktober 2023 zijn voorgaande conclusies gepresenteerd aan de inwoners van Noord-Deurningen.
